نهالستان اروم نهال

گيلاس و آلبالو هر دو بومى نواحى بين درياى خزر و درياى سياه مى‌باشند و به احتمال زياد بذر آنها در زمان‌هاى بسيار قديم، توسط پرندگان به نقاط مختلف آسيا و اروپا برده شده است.
  گياه‌شناسى
آلبالو با نام علمى Prunus cerasus و گيلاس با نام علمى Prunus avium هر دو از خانواده Rosacea مى‌باشند. در اين گياه گل کامل است و قسمت خوراکى ميوه جدار رشد کرده تخمدان مى‌باشد.

اين دو گياه در مناطقى که به خاطر سرما براى زردآلو و هلو نامناسب هستند به‌خوبى رشد مى‌کنند و در مناطقى که داراى تابستان‌هاى خنک و خشک هستند بهتر رشد مى‌کنند. از نظر مقاومت در برابر سرما، گيلاس بين هلو و گلابى قرار دارد، در حاليکه آلبالو مشابه سيب است. احتياج سرمائى آلبالو ۶۰۰ تا ۱۶۰۰ ساعت است،در حالى که گيلاس با ۵۰۰ تا ۱۵۰۰ ساعت دماى کمتر از هفت درجه سانتى‌گراد از استراحت بيرون مى‌آيد.
درخت گیلاسريشه‌هاى گيلاس و آلبالو، همانند ساير ميوه‌هاى هسته‌دار، نسبتاً سطحى بوده به ۵/۱-۱ مترخاک نياز دارند. براى گيلاس خاک‌هاى لمونى شنى و براى آلبالو خاک‌هاى لمونى رسى ارجح است. ريشه آلبالو در برابر خاک‌هاى مرطوب مقاومت بيشترى نشان مى‌دهد، عدم زهکشى به گيلاس آسيب وارد مى‌آورد.
  توليد ميوه
اکثر ارقام گيلاس خودسترون هستند و نياز به درخت گرده‌زا دارند، در حالى که ارقام آلبالو معمولاً خودبارور مى‌باشند. گرده‌افشانى توسط حشرات انجام مى‌شود و هر دو گياه براى توليد ميوه کافى نياز به کندوگذارى دارند. شکوفه‌ها، در هر دوى آنها به‌صورت جانبى روى سيخک‌هاى کوتاه شکل (نحوه تشکيل ميوه گيلاس روى سيخک‌ها) ودر آلبالو روى شاخه‌هاى يک‌ساله نيز ايجاد مى‌شوند تا يک محصول اقتصادى توليد گردد و بدين لحاظ در اين گياهان تنک‌کردن ضرورتى ندارد. گل‌هاى آلبالو و گيلاس معمولاً بعد از ساير ميوه‌هاى هسته‌دار باز مى‌شوند و اين امر به‌خصوص در آلبالو باعث مى‌شود که گياه از خطر سرماى ديررس بهاره در امان بماند.
  نوع هرس
پيرايش (هرس) و تربيت کردن درختان گيلاس و آلبالو در ايران مرسوم نيست و در ساير نقاط دنيا نيز کوشش مى‌شود ميزان پيرايش در سطح حداقل نگه‌داشته شود، زيرا پيرايش شديد به‌ويژه در سال‌هاى اوليه باعث دير به‌بار نشستن گياه و کم شدن گياه و کم شدن مقدار محصول مى‌گردد. تربيت کردن اين دو ميوه به شکل شلجمى باعث مى‌شود که شاخه‌ها محکم‌تر گردند و برداشت (مکانيکي) آسان‌تر شود.
  روش‌هاى تکثير
نهال آلبالوازدياد آلبالو و گيلاس، معمولاً از راه پيوند و گاهى به‌ روش قلمه‌گيرى و خوابانيدن انجام مى‌شود.
در ايران، از آلبالو تلخ نيز به خاطر مقاومت آن در برابر شرايط نامساعد خاک به‌عنوان پايه استفاده مى‌کنند. اندازه درختان پيوندي، بر حسب قدرت و رقم پايه، از خيلى بزرگ تا پاکوتاه تغيير مى‌کند.
  شرايط کاشت
فاصله کشت در درختان قوى گيلاس ۹-۷ متر و در آلبالو ۵/۷ -۶ متر مى‌‌باشد. تحت بهترين شرايط از يک هکتار باغ گيلاس و يا آلبالو، مى‌توان انتظار ۲۵-۲۰ تن محصول سالانه را داشت که البته به دليل مساعد نبودن يک يا چند عامل محيطى و يا زراعى مقدار ميوه توليد شده معمولاً بسيار کمتر از اين حد مى‌باشد.
  ارقام مهم
در ايران، حدود ۵۰ رقم گيلاس شناخته شده است که از مهم‌ترين ارقام مى‌توان:
گيلاس‌هاى سياه مشهد، گیلاس تک دانه ، گلاس قرمز و زرد ارومیه  و آلبالوی مجارستانی را نام برد.